Sektör temsilcileri polietilen atık ithalatının etkin denetimle serbest kalmasından memnun

Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Yavuz Eroğlu, plastik/polietilen atık ithalatına ilişkin yeni düzenleme ile Türkiye'nin hem plastik atık ithalatıyla sanayisinin ihtiyacı olan geri dönüşüm ham maddesini sağlayacağını hem de etkin denetimle çevresel riskleri ortadan kaldıracağını ifade etti.

PAGEV açıklamasına göre, Ticaret Bakanlığı, 18 Mayıs'ta plastik/polietilen atık ithalatına getirdiği yasağı, etkin denetim kriterleri belirleyerek kaldırdı. Sıkı denetimin öne çıktığı yeni düzenlemeye göre Türkiye'de faaliyet gösteren 1350 geri dönüşüm firmasının tüm lisansları tümüyle yeniden gözden geçirilecek.

Atık ithalatında suistimalin önüne geçebilmek için teminat mektubu zorunluluğu getirildi. Teminat mektubu ile aynı zamanda çevresel kaygılara yol açan merdiven altı firmaların elenmesi hedefleniyor. Eskiden, ithalatçı firmalar; kırma makinesiyle elde edilen üretim kapasitelerinin en fazla yüzde 50'si kadarını ithal edebiliyor, kalan kısım yurt içinden tedarik ediliyordu.

Yeni düzenlemeye göre ise kırma makinesi kapasitesiyle değil daha büyük yatırım gerektiren ve daha katma değerli ürün aşaması olan ısıl işlem kapasitesi baz alınarak ithalat oranı belirlenecek.

Ticaret Bakanlığı'nın yeni düzenlemesine göre firmalar daha çevreci geri dönüşüm için gerekli makine-ekipmanları bulundurmak zorunda olacak. Ayrıca ithal edilen atığın takibi için tehlikeli atık taşımacılığında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın kullandığı Mobil Atık Takip Sistemi (MoTAT), plastik atık ithalatında da kullanılacak. Böylece ithal atıklar, limandan fabrikaya gidene kadar çipli sistemle takip edilecek. Ürünün gerçekten fabrikaya mı yoksa beyan dışı bir yere mi gittiği tespit edilebilecek. Söz konusu düzenlemeler piyasada "çantacı" olarak tanımlanan, ürün ithal ettikten sonra geri dönüştürmeyip ticaretini yapanların engellenmesini hedefleniyor.

- "Düzenleme geri dönüşüm sektörünü kontrollü hale getirecektir"

Açıklamada görüşlerine yer verilen PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu, çevresel kaygıları ortadan kaldırmak için etkin denetimi öne çıkararak, suiistimalleri azaltmayı hedefleyen yeni düzenlemenin geri dönüşüm sektörü için olumlu bir adım olduğunu belirterek, "Mevzuatın yürürlüğe girmesiyle atık ithal eden 1350 firmanın sayısı kriterlere bağlı olarak düşecektir. Çevresel sorunları ortadan kaldırmayı hedefleyen yeni düzenleme, geri dönüşüm sektörünü kontrollü hale getirecektir." ifadelerini kullandı.

Polietilen atık ithalatı yasağının kalkmasıyla birlikte geri dönüştürülmüş hammaddeyle birlikte orijinal hammadde fiyatının da gerileyeceğini ve bu durumun nihai tüketiciyle de enflasyon üzerinden olumlu yansıyacağını aktaran Eroğlu, şunları kaydetti:

"Yasağın kalkması ile PETKİM kapasitesi kadar daha geri dönüşmüş polietilen ham maddesi piyasaya girecek. Bu hammadde fiyatları üzerinde düşüş baskısı yapacaktır. Türkiye yıllardır sorunsuz olarak kağıt ve metal atık ithal ederek geri dönüştürdü. Döngüsel Ekonominin içinde yer alan atıklar tüm dünyada kıymetli hammadde haline geldi. Türkiye'nin de kağıt ve metal endüstrisindeki gibi sorunsuz plastik atık ithalatı yapıyor olması gerekiyor. Türkiye, AB'nin atık ithalat süreçleriyle uyumlu, etkin denetim mekanizmalarıyla yeni düzenlemeler yaparak yoluna devam edecek olması elbette oldukça önemli. Yeni düzenleme ile Türkiye hem plastik atık ithalatıyla sanayisinin ihtiyacı olan geri dönüşüm hammaddesini sağlayacak hem etkin denetimle çevresel riskleri ortadan kaldıracak."

- "Sürecin sonunda kazanan ülkemiz olacak"

Plastik Sanayicileri Derneği (PAGDER) Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Gülsün de yaptığı açıklamada, polietilen hurdalarının ithalatına tekrar izin verilmesinin hem sektör hem ülke adına sevindirici bir gelişme olduğunu, sektörün ithalat yapabilmesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı genelgesinde de değişikliğe gidilmesi gerektiğini ifade etti.

Gülsün, şu ifadeleri kullandı:

"Şüphesiz ki ülkemizin doğasını korumak en önemli önceliklerimizden lakin bunun yolu etkin denetimden geçiyor. Daha önce ilgili kamu kurumları ile paylaşmış olduğumuz elektrik, su ve işgücü gibi üretim girdilerinin takibi, lisans öncesi altyapı yeterlilik analizi, bakaya atıkların gönderildiği bertaraf tesisinin bilgilerinin kontrolü ve yüksek miktarlı ithalatlarda yerinde tespit gibi denetim tedbirlerinin hayata geçirilmesi durumunda yasalarımızda suç kabul edilen fiilleri işleyenlerin tespiti çok daha kolay gerçekleştirilecek ve çevre sorunları ortadan kaldırılacaktır."

Plastik Sanayicileri Federasyonu (PLASFED) açıklamasında görüşlerine yer verilen PLASFED Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Karadeniz ise geri dönüştürülmüş plastik ham maddeye olan ihtiyacın her geçen gün artacağını belirterek, "Ülkemiz plastik geri dönüşüm sektörü son yıllarda çok hızlı bir büyüme trendi yakaladı ve bu alanda yatırımlar artarak devam ediyor. Doğru politikalar izlenirse ülkemiz geri dönüşüm sektöründe küresel çapta konumunu güçlendirebilir. İnanıyoruz ki bu sürecin sonunda kazanan ülkemiz olacak." değerlendirmesinde bulundu.