İspanya Başbakanı Sanchez ve Fas Kralı 6. Muhammed telefonda görüştü

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ile Fas Kralı 6. Muhammed, iki ülke arasındaki ilişkilerin normalleşme sürecinin başlaması vesilesiyle telefonda görüştü.

İspanya Başbakanlığından yapılan yazılı açıklamada, "Sanchez ve 6. Muhammed'in, şeffaflık, daimi iletişim, karşılıklı saygı ve iki ülke arasındaki anlaşmalara uymaya dayalı bir yol haritasını esas alan, yeni bir yol haritasını oluşturan ikili ilişkilerin yeni dönemini sağlamlaştırmak için telefon görüşmesi yaptığı" bildirildi.

Açıklamada Fas Kralı'nın, Sanchez'i Rabat'a davet ettiği bilgisi de paylaşıldı.

Sanchez de Fas Kralı ile yaptığı telefon görüşmesine ilişkin sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "İki komşu ülke ve stratejik ortak arasındaki yeni aşamayı şeffaflık, karşılıklı saygı ve anlaşmalara uyum temelinde birleştiren bir yol haritası başlattık." ifadesini kullandı.

Batı Sahra sorunundan dolayı Fas ve İspanya arasında yaklaşık bir yıldır dondurulan üst düzey ilişkiler yeniden başlarken, İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares yarın Rabat'a giderek, Fas Dışişleri Bakanı Nasır Burita ile görüşecek.

- İspanya-Fas ilişkileri

Kovid-19'a yakalanan Batı Sahra'daki Polisario Cephesi lideri İbrahim Gali, İspanya hükümetinin girişimiyle tedavi görmek için 22 Nisan 2021'de gizlice Logrono kentine getirilmiş ve Fas yönetimi, tepki olarak Madrid Büyükelçisi Karima Benyaich'i geri çekmişti.

Fas yönetimi ayrıca, 17 Mayıs 2021'de 8 bin kadar düzensiz göçmenin denizden ve karadan Ceuta kentine akın etmesine göz yummuş, İspanyol hükümeti orduyu da bölgeye göndererek 1 hafta içinde göçü durdurmuştu.

Aradan geçen 10 aylık zamanda her iki taraf da basına açıklama yapmaktan kaçınarak, alt düzeyde müzakereler yürütmüş ve son olarak 14 Mart'ta İspanya Başbakanı Sanchez'in Fas Kralı 6. Muhammed'e gönderdiği mektupla kriz sona ermişti.

Sanchez'in söz konusu mektupta, Fas'ın Batı Sahra sorununun çözümüne yönelik "genişletilmiş özerklik" önerisine İspanya olarak destek verdiklerini belirtmesinin ardından 20 Mart'ta Fas'ın Madrid Büyükelçisi Benyaich görevine dönmüştü.

İspanya'nın doğal gaz alımında bağımlı olduğu Cezayir ise İspanyol hükümetinin Batı Sahra ile ilgili politikasını değiştirdiğini gösteren Sanchez'in mektubunun ardından tepki olarak Madrid Büyükelçisi Said Moussi'yi istişare için merkeze çağırmıştı.

Cezayir ayrıca, İspanya'ya tepki olarak bu ülkeden düzensiz göçmen geri alımını durdurup, iki ülke arasındaki uçuşları da askıya aldı.

- Batı Sahra sorunu

Sakiyet'ul Hamra ve Vadi ez-Zeheb adlı iki ana bölgeden oluşan ve Fas'ın fiili egemenliği altında olan Batı Sahra bölgesi uzun yıllardır, Fas-Cezayir-İspanya üçgeninde çözülemeyen soruna dönüşmüşken, kendisini Batı Sahra'nın "kurtuluş" hareketi olarak tanıtan Polisario Cephesi de Batı Sahra sorunu çerçevesinde şekillenen üçgenin merkezinde yer alan ayrılıkçı hareket olarak öne çıkıyor.

Fas, Polisario Cephesi tarafından 1976'da bağımsızlığı ilan edilen eski bir İspanyol sömürgesi olan Batı Sahra sorununun çözümü için 2007'de "genişletilmiş özerkliği" önerirken, Cezayir tarafından desteklenen Polisario ise bu bölgenin kaderinin tayini için referanduma gidilmesi talebinde bulunuyor.

Eski ABD Başkanı Donald Trump, 10 Aralık 2020'de, ülkesinin Fas'ın Batı Sahra bölgesi üzerindeki egemenliğini tanıdığını ve bölgedeki Dahla kentinde bir ABD konsolosluğunun açılacağını duyurmuştu.

Rabat yönetimi de aynı gün, 2000 yılında askıya aldığı İsrail ile diplomatik ilişkilerini yeniden başlatma kararı almıştı.